Waarom moet je een plant verpotten?
Heb je een mooie kamerplant, of een plant buiten op je balkon of terras? Die staat dan als het goed is in een bloempot of plantenbak! De plant kan best lang in dezelfde pot en dezelfde aarde blijven staan, als hij tenminste af en toe wat mest of voeding krijgt. Maar planten groeien ook! Na een tijdje zal de plant langzamer groeien en ziet hij er niet meer zo stralend uit. De plant heeft nieuwe wortels gekregen en de pot is te klein geworden. Ook heeft de potgrond niet meer alle voedingsstoffen.
Daarom moet je planten regelmatig verpotten, dat betekent: in een grotere pot met verse aarde of potgrond zetten! Sommige planten moet je vaker verpotten dan andere. Over het algemeen kun je dit aanhouden:
- Eenjarige en snelgroeiende planten moet je regelmatig verpotten. Vanaf het moment dat ze uit zaadjes worden gekweekt tot ze in bloei staan. In de loop van een paar maanden moet je ze meerdere keren verpotten naar steeds grotere potten. Bij elke keer verpotten zullen de wortels sterker worden en in de nieuwe pot hebben ze genoeg ruimte en voeding om verder te groeien!
- Grotere planten, die al langer zijn opgekweekt, verpot je meestal maar één keer per jaar. Dit doe je tot ze de gewenste grootte hebben bereikt. Is je plant groot genoeg of heeft hij de maximale grootte bereikt? Dan hoef je niet meer zo vaak te verpotten.
Vuistregel voor het verpotten
Over het algemeen moet je elke 2 à 3 jaar verpotten. Het beste moment is de lente! Dan komen de planten weer tot leven en slaan de wortels beter aan. Potplanten kunnen het beste worden verpot tussen maart en juli. Kuipplanten in mei.
Houd wel je planten in de gaten! Sommige planten willen wat eerder of later verpot worden. Zorg wel dat je vóór juli je planten hebt verpot, anders moet je tot volgend jaar wachten.
Hoe zie je of je een plant moet verpotten?
Zie je een van onderstaande punten bij je planten? Dan moet je verpotten!
- De wortels komen boven de aarde uit.
- Nieuwe wortels zijn zichtbaar aan de randen.
- De wortels zijn al erg samengegroeid of vormen een geheel onderin de pot. Dan is verpotten helaas te laat. Als je de wortels dan nog losmaakt, of kapot trekt, kan het zijn dat je plant het niet lang overleeft.
- De wortels komen door de gaten onderin de bloempot of kweekpotjes. Dit is alleen geen sterk signaal, want dit kan ook gebeuren als de wortels nog niet de hele pot hebben gevuld.
- Er is een witte laag aan de bovenkant van de aarde, of de buitenkant van de pot. Dit laat zien dat je te hard (kalkrijk) water gebruikt, of de aarde verzilt door overbemesting.
- De verhouding van de plant- en potgrootte klopt niet, zodat de plant omvalt of de pot barst.
- De potgrond droogt te snel uit.
Tip
Je hoeft niet altijd helemaal te verpotten! Vaak kun je de bovenste laag aarde vervangen door verse potgrond. Heb je planten die niet groter moeten worden? Snoei dan de wortels, afhankelijk van de groeikracht, terug en zet je de plant weer terug in de oude pot.
Wanneer moet je een plant verpotten?
Houd bij het verpotten rekening met de groeicyclus van de planten
De groeicyclus van planten heeft periodes van rust en fases van groei. Dit wordt gestuurd door de temperatuur en hoeveel daglicht er is. Bijna alle planten willen graag verpot worden aan het begin van de groeiperiode, die per plant kan verschillen. Houd wel altijd rekening met de behoeftes van jouw plant.
De groeifase
De rustfase is afgelopen wanneer de knoppen van de plant opengaan en jonge bladeren en scheuten gaan groeien. Je plant heeft nu veel water nodig! Zorg ook dat je regelmatig bemest, zodat hij op volle kracht verder kan groeien. Let erop dat je plant genoeg ruimte heeft om te groeien. Verpot de plant wanneer hij dat nodig heeft.
De rustperiode
Planten hebben ook rustperiodes nodig. Zit je plant in deze fase en je gaat hem verpotten, dan groeien de wortels niet snel genoeg in de verse grond! Hierdoor kan er water in de pot blijven staan en kunnen de wortels gaan rotten.
De rustfases verschillen per plant:
- Sommige planten verliezen hun bladeren tijdens de rustfase. Zo zorgt de plant voor bescherming, zodat hij tijdens de winter niet uitdroogt. Wanneer het vriest, kunnen de sappen van de plant - van de wortels tot de bladeren - misschien niet meer stromen.
- Er zijn ook planten die hun bladeren verliezen, omdat ze de vrieskou niet gewend zijn. De planten komen dan oorspronkelijk misschien uit gebieden waar het in de winter niet vriest. Deze planten hebben ook een rustfase nodig. De natuurlijke rustperiode is bij dit soort planten moeilijk te herkennen. Je kunt ze het best aan een rusttijd in de winter laten wennen.
- Andere planten hebben geen rustperiode nodig, omdat ze uit (sub)tropische gebieden komen. Je kunt in ons land moeilijk die natuurlijke omstandigheden nabootsen. Laat daarom deze planten aan een regelmatige rusttijd in de winter wennen.
- Bloembollen en knollen zijn een uitzondering! Zij sterven helemaal af aan het begin van de rusttijd. Ze hebben dan geen licht nodig en vaak ook geen water. In de lente komen ze weer tot leven en begint de cyclus opnieuw.
Tip
Tijdens de rustperiode mag je de plant niet bemesten. Geef hem ook minder water en laat eventueel de temperatuur een beetje te zakken. Planten in rust hebben vaak koelere temperaturen nodig.
Hoeveel potgrond heb je nodig?
Bij het verpotten van je planten is het belangrijk dat je genoeg potgrond voor de nieuwe pot hebt. Gelukkig heb je hier handige formules voor!
Bij een rechthoekige of vierkante plantenbak bereken je de hoeveelheid potgrond met de volgende formule: lengte x breedte x hoogte in cm / 1000 = aantal liter potgrond.
En bij een ronde plantenbak met de volgende formule: diameter x diameter x hoogte in cm / 1800 = aantal liter potgrond.
Wist je dat je in plaats van potgrond ook plantensubstraat LECHUZA PON kunt gebruiken? Dit minerale substraat geeft de juiste voedingstoffen voor elk type plant en houdt de wortels gezond!
Hoe moet je een plant verpotten?
Kleine tot middelgrote planten verpotten - zo werkt het!
Plant uit de pot halen:
- Pak met je vingers één of meer dikke stengels van de plant. Zorg dat je handpalm de aarde in de pot raakt.
- Bij rozetvormende planten, zoals het Kaaps viooltje, schuif je je hand voorzichtig onder de bladeren om bij de aarde te komen.
- Probeer de plant altijd voorzichtig uit de pot te trekken. Groeien er wortels onderuit de pot? Die kun je voorzichtig losmaken. Klop zachtjes op de zijkanten van de pot als de wortels niet los willen komen. Is het echt heel erg? Klop dan voorzichtig(!) met de pot op een werkvlak.
- Als de aarde van de kluit erg droog is, zet je plant dan even in water zodat hij vocht kan opnemen.
- Zorg voor een pot die 2-3 cm groter is dan de oude - de maten van een bloempot zijn aangeduid in diameter (Ø). Planten doen het goed in potten die maar een beetje groter zijn dan hun wortelkluit.
- Let erop dat je bloempot of plantenpot die buiten staat, een afvoergat heeft zodat overtollig water kan wegstromen.
- Leg iets van een potscherf onderin de pot, op het afvoergat. Dit zorgt ervoor dat het water niet té snel wegloopt en dat de aarde niet afbrokkelt.
- Vul de pot met potgrond. Zet de plant er zo in, dat het bovenste deel van de wortelkluit net onder de rand van de pot zit.
- Vul ook de tussenruimtes op met potgrond en druk het licht aan.
- Geef de plant de eerste tijd veel water. Klaar!
Grote planten verpotten
- Heb je een vrij grote plant? Maak het jezelf gemakkelijk en leg de pot op z'n zij. Sla dan licht op de rand van de pot met bijvoorbeeld een houten pollepel.
- Snijd met een dun, lang mes langs de binnenkant van de pot.
- Haal de bloempot van de wortelkluit af. Tip: met z'n tweeën gaat dit beter!
- Als je de kluit niet uit de pot kunt krijgen, dan moet je de pot voorzichtig breken of opensnijden. Zo beschadig je de wortels van de plant niet en scheuren ze ook niet af als je de plant eruit haalt!
Zaailingen en stekjes verpotten
Heb je zaadjes gezaaid in turf of turfpotjes? Deze jonge plantjes, ook wel zaailingen genoemd, kun je supermakkelijk verpotten! Je kunt namelijk de kleine plantjes sámen met de turfpotjes in nieuwe aarde zetten, zonder de wortels te beschadigen. Ook zorg je voor een rustigere overgang voor de jonge plantjes en lopen ze geen schade op bij het verpotten.
- Vóór het verpotten: dompel de potjes in lauw water, kerf de turfpot voorzichtig in en zet hem met plant en al in de nieuwe aarde. Het turfpotje zal zonder schadelijke resten in de bodem vergaan!
- Geef het plantje in de turfpot altijd voldoende water, ook als je deze in nieuwe potrond hebt geplant. Zo kunnen de wortels namelijk rustig door het turf heen groeien!
- Heb je zaailingen of stekjes in een ander soort kweekbakje? Haal de kleine plantjes dan voorzichtig uit de potjes. Zorg dat je de wortels daarbij niet beschadigd. Soms ontkom je er niet aan, wanneer het een wirwar van stekjes is geworden, zolang je maar zorgvuldig te werk gaat!
Welke bloempot moet je kiezen?
Elke plant verdient een mooie bloempot. Maar welke bloempot of plantenbak moet je nou kiezen? Dat is afhankelijk van of je de plant binnen of buiten zet en hoe je jouw interieur of tuin wilt verfraaien. Let ook op de vorm, grootte en materiaal van de bloempot. Ontdek hier welke bloempot bij jou past!
Welk materiaal bloempot moet je kiezen?
Heb je de juiste soort bloempot of plantenbak gevonden? Dan kun je nog kiezen uit het materiaal! Elke materiaalsoort heeft verschillende eigenschappen. Ga je voor een mediterraanse uitstraling met terracotta, of strak en modern met kunststof of beton? Zorg dat je de beste keuze maakt!
Bloempot van klei en terracotta
Terracotta bloempotten of van klei en aardewerk zijn gemaakt van natuurlijke materialen. Vooral terracotta-potten geven de ultieme mediterraanse sfeer, door de roodbruine kleur.
Kenmerken
Klei en terracotta hebben dezelfde eigenschappen:
- Ze zijn uv-bestendig, watervast en bestand tegen vorst.
- Na een paar maanden komt er een soort glans op het oppervlak. Dat is normaal en hoort bij de natuurlijke look. Maar niet iedereen houdt hier van. Het zijn vaak witte of groene vlekken en lijkt op schimmel of kalkaanslag.
- Zorg dat je de planten in klei- of terracotta-potten vochtig houdt, want het water verdampt sneller en het materiaal zuigt ook water op.
Onderhoud
Verwijder vuil met water en een milde zeep. Kalkranden kun je verwijderen door de pot in azijnwater laten weken of met een aardappel ruw inwrijven.
Glanslaag op terracotta bloempot verwijderen of versterken
- Verwijderen: schrob de pot met een borstel grondig af, onder stromend water. Dompel de terracotta pot in azijnwater (azijn in verhouding 1:4). Na een paar dagen verdwijnt de glanslaag. Liever niet de glans of vlekken terug op je bloempot? Smeer de pot in met lijnzaad-, voedings- of babyolie en verpak het daarna in boomschors.
- Versterken: wil je juist die glans of dat laagje terug? Smeer dan de pot met een kwast in met yoghurt. Hierdoor ontstaan algen die het laagje aantasten en scheuren vormen.
Bloempot van kunststof
Bloempotten en plantenbakken van kunststof zijn erg populair! Dit komt omdat ze robuust en onderhoudsvriendelijk zijn. Ook zijn ze in ontelbaar veel kleuren en vormen.
Kenmerken
- Kunststof bloempotten zijn geschikt voor binnen en buiten.
- Licht in gewicht, vorstbestendig, breukbestendig.
- Het water verdampt niet snel, omdat kunststof niet ademend is; in tegenstelling tot natuurlijke materialen. Dit zorgt ervoor dat je planten niet snel uitdrogen.
- Kunststof bloempotten en plantenbakken kunnen sneller omvallen omdat ze licht in gewicht zijn. Zorg dat ze stevig staan. Je kunt ze ook verzwaren door stenen in de bak te leggen.
Onderhoud
Ze hebben weinig onderhoud nodig. Maak de bakken en potten schoon met water en een doek of borstel.
Bloempot van polyrotan of wicker
Polyrotan bestaat uit een vlechtwerk van kunststof draden, wat ook wel wicker wordt genoemd. Naast bloempotten en plantenbakken van dit materiaal, vind je ook wicker tuinmeubelen.
Kenmerken
- Wicker bloempotten zijn uv- en weersbestendig.
- Zeer geschikt voor buiten, maar ook voor binnen.
- Plantenbakken van polyrotan zijn licht in gewicht en dus makkelijk te verplaatsen.
- Hierdoor staan ze soms minder stabiel omdat ze sneller om kunnen vallen.
- Plaats eerst een plastic inzet, voordat je de pot vult met aarde en planten.
Onderhoud
Bloempotten of bloembakken van polyrotan of wicker zijn makkelijk in onderhoud! Verwijder grof vuil met water of milde zeep. Een keer per jaar schoonmaken is voldoende.
Bloempot van kunststeen of fiberclay
Bloempotten en -bakken van kunststeen of fiberclay hebben een natuurlijke uitstraling. Ze lijken op beton of steen, maar zijn lang niet zo zwaar! Dankzij het stevige materiaal is het duurzaam en zullen de bakken lang mee gaan.
Kenmerken
- Deze bloempotten zijn zeer licht, dus makkelijk te verplaatsen.
- Wil je er een afvoergat in hebben? De boorgaten zijn al gemarkeerd, dus je kunt ze makkelijk boren.
- Ze zijn er in verschillende vormen en maten!
- Fiberclay bloempotten staan meestal buiten, maar je kunt ze ook binnen gebruiken.
- Uv- en vorstbestendig. Zorg er wel voor dat het water kan weglopen in de winter.
Onderhoud
Kunststeen of fiberclay kun je met een vochtige doek en milde zeep schoonmaken. Gebruik geen chemicaliën, want die kunnen het oppervlak beschadigen en de verf aantasten.
Bloempot van keramiek
Bloempotten van keramiek zijn tijdloos. Je ziet ze in bijna elk huishouden!
Kenmerken
- Keramieken bloempotten worden meestal binnen gebruikt voor kamerplanten.
- Ze zijn er in verschillende soorten en maten.
- Bloempotten van keramiek zijn 100% waterdicht en kunnen daarom perfect op meubels worden geplaatst, zoals kasten en tafels.
- Weersbestendig en slijtvast.
- Voor binnen gebruik je meestal geen afvoergat. Zet je kamerplant daarom in een plastic pot, in de keramieken bloempot. Zo kan het water beter weglopen en voorkom je dat de wortels gaan rotten.
Onderhoud
De bloempotten van keramiek kun je makkelijk schoonmaken. Welke schoonmaakmiddelen je gebruikt maakt voor de pot niet uit.
Bloempot van zink
Bloempotten of plantenbakken van zink doen je denken aan vroeger. Dit soort past perfect bij een landelijke stijl.
Kenmerken
- Zink gaat erg lang mee en is een duurzaam materiaal.
- De potten zijn gemaakt van verzinkt plaatstaal.
- De zinklaag beschermt tegen roest.
- Er zitten meestal geen boorgaten of afvoergaten in. Let dus op dat er geen water in de pot blijft staan.
- De zinken bloempot warmt op in de zon en geeft de warmte af aan de aarde in de pot. Niet alle planten houden hiervan.
Onderhoud
De plantenbakken hebben een weersbestendige beschermlaag. Het materiaal is ongevoelig voor vuil. Gebruik bij het schoonmaken geen grove borstels of chemische reinigingsmiddelen, omdat dit de natuurlijke beschermlaag aantast. Een vochtige doek of eventueel wat alcohol is voldoende.
Bloempot van hout
Bloempotten en plantenbakken van hout zijn tijdloos en hebben een natuurlijke uitstraling.
Kenmerken
- Er zijn twee typen plantenbakken: de binnenkant bekleed met folie, of met een kunststof inzetstuk.
- De bakken staan stevig, omdat ze wat zwaarder zijn.
- De geïmpregneerde houten plantenbakken zijn tegen schimmels en rot beschermd.
- Het is een natuurlijk product, waarvan het hout door verwering kan veranderen.
- Bij HORNBACH vind je alleen hout uit gecertificeerde duurzaam beheerde bossen.
Onderhoud
Houten plantenbakken hebben wat meer onderhoud nodig dan kunststof en steen. Vuil kan met een spons of doek verwijderd worden. Let op dat je de potten niet te nat maakt en gebruik geen agressieve schoonmaakmiddelen. Laat het hout langer meegaan en zorg af en toe voor een laag houtbeits.
Bloempot van cortenstaal
Bloempotten en plantenbakken van cortenstaal zijn stijlvol en industrieel en duurzaam!
Alles wat je moet weten over cortenstaal bekijk je hier!
Kenmerken
- We bieden cortenstalen borderranden en cortenstalen plantenbakken.
- Het houdt slakken op afstand.
- Door de afwisseling van regen en droogte krijgt cortenstaal zijn typische roestige uiterlijk.
- Je kunt het roesten ook versnellen
- Cortenstaal is helemaal recyclebaar. Daarnaast gaat het heel lang mee vanwege een beschermde onderlaag. Dit maakt cortenstaal een duurzame materiaalsoort.
Onderhoud
Cortenstaal kan niet doorroesten. Juist door de roestvorming onstaat er een beschermde onderlaag die hier voor zorgt.
Tips voor het kiezen van je bloempot
Vorm
- Bloempotten zijn meestal rond of in de vorm van een cilinder.
- Planten hebben liever een ronde pot, omdat de wortels in alle richtingen kunnen groeien.
- Grotere potten zijn vaak ook vierkant of rechthoek van vorm. Het voordeel is dat je de bakken dicht tegen elkaar kunt zetten. Maar alleen als de planten recht omhoog groeien en niet naar opzij uitsteken.
Grootte
- Bij de meeste bloempotten komt de diameter zo'n beetje overeen met de hoogte van de pot. Deze verhouding vinden veel planten prettig.
- Sommige planten willen juist meer diepte, zodat ze de ruimte hebben voor hun wortels. Bijvoorbeeld rozen kun je beter niet in een lagere schaal zetten. Zij houden van hoge, smalle potten.
- Houd bij het kiezen van je bloempot of plantenbak rekening met wat je plant nodig heeft.
- Zorg dat de wortels van de plant zo'n 5-10 cm afstand houden van de rand van de pot. Dat is ook makkelijker met water geven, omdat je pot dan niet direct overloopt.
Welke maat bloempot heb je nodig?
De bloempot of plantenbak is een grens voor de wortelgroei. Dat betekent dat je invloed kunt hebben in hoe de plant groeit. Is de pot aan de kleine kant voor de plantenwortels, dan groeit je plant vaak niet meer zo snel. Toch is het beter om jonge plantjes niet meteen in grote potten te zetten! Ze steken dan teveel energie in het groeien van de wortels, in plaats van de bladeren. Het best kun je jonge plantjes wat vaker verplanten, steeds naar een iets grotere pot.
Heb je een nieuwe plant? Bij de eerste keer verplanten, moet de nieuwe pot ongeveer 3 cm groter zijn dan de pot waarin je de plant hebt gekocht.
Wil je planten met diepe wortels in een bak zetten, zoals rozen of orchideeën? Kies dan een hoge bloempot of plantenbak. Siergrassen en andere planten met oppervlakkige wortels, kun je wel in een plantenschaal of lagere bloempot zetten.
Hoge planten en struiken kun je het best in massieve, brede plantenbakken zetten. De bak biedt een tegengewicht en staat stabiel. In ronde of vierkante hoge bloempotten kun je kleine, middelhoge of hangende planten zetten.
Keramiek potten waterdicht maken
Het lijkt een goed idee planten in een bloempot, maar een keramiek pot is gemaakt van klei dat ademt. Wat betekend dat de pot water zal gaan opnemen, met als gevolg een lekkende pot. Een plantenschotel past niet in elk interieur.
Maar wist je dat je keramiek potten eenvoudig waterdicht maakt met inzethoezen. Dit is een waterdichte inlay die potten 100% waterdicht maakt.