Goed ventileren, schimmel vermijden
Slechte lucht heeft vele oorzaken. Hier enkele voorbeelden:
- kookgeuren,
- benauwde en te warme binnenlucht, bijvoorbeeld door hoge buitentemperaturen of overmatige verwarming,
- hoge luchtvochtigheid,
- moderne, energiezuinige bouwmethoden (ramen en deuren sluiten kamers luchtdicht af, waardoor het klimaat constant blijft, maar ook de samenstelling van de lucht),
- giftige stoffen die vrijkomen uit bouwmaterialen, vloeren, verf, meubels blijven in de binnenlucht hangen,
- huisdieren.
Het is daarom belangrijk dat je goed ventileert. Dit voorkomt schimmel en dergelijke. Door regelmatig te ventileren worden verontreinigende stoffen zoals kooldioxide (CO2) uit de ademhaling en dampen, gassen en andere dampen van lakwerk, meubels en voorwerpen uitgewisseld voor frisse, zuurstofrijke lucht. Ventilatie reguleert ook de luchtvochtigheid in de ruimte.
Maar wat is eigenlijk het ideale binnenklimaat? Niet elke ruimte vereist dezelfde temperatuur en luchtvochtigheid voor een gezond binnenklimaat.
In de onderstaande tabel geven we je een overzicht:
| Ruimte | Optimale temperatuur | Optimale luchtvochtigheid |
|---|---|---|
| Woonkamer & studeerkamer | 20°C | 40-60% |
| Slaapkamer | 16-18ºC | |
| Kinderopvang | 19ºC | |
| Keuken | 18ºC | 50-60% |
| Badkamer | 23°C | 50-70% |
| Kelder | 10-15ºC | 50-65% |
Huis ventileren - zo werkt het!
Wil je goed ventileren om schimmelvorming in je huis te voorkomen? De vuistregel is:
Hier zijn nog wat tips:
- Ventileer met een korte en krachtige luchtstroom, in plaats van de ramen lang op een kier te zetten.
- Ventileer het meest effectief door ramen aan verschillende zijden van de kamer open te zetten of door te ventileren over de hoeken.
- Pas de duur van het ventileren aan op de buitentemperatuur.
- Ventileer vooral 's zomers vroeg in de ochtend en laat in de avond of 's nachts.
- Denk er in de winter aan om de verwarming tijdens het ventileren korter aan te zetten.
Bij ventileren met een krachtige luchtstroom vindt de uitwisseling van lucht snel plaats. De meubels en binnenmuren die tijdens het verwarmen met kostbare energie zijn opgewarmd, behouden de opgeslagen warmte en kunnen deze na het ventileren snel weer afgeven.
Dit is de beste manier om met een krachtige luchtstroom te ventileren:
Het luchten door het kantelen van het raam, ook wel bekend als kantelventilatie, is geen goed idee. Door continu te luchten koelt je huis langzaam maar zeker af. Het resultaat: je energieverbruik stijgt en daarmee ook je stookkosten. Bovendien kan er in de winter vocht ontstaan op de vensterbank. Schimmel laat dan niet lang op zich wachten.
Let op de buitentemperatuur!
Het is belangrijk om rekening te houden met de buitentemperatuur tijdens het luchten. Ook hiervoor geldt een vuistregel.
- Ventileren in het voorjaar en de herfst: ongeveer 15 minuten
- Ventileren in de zomer: tot 30 minuten
- Ventileren in de winter: ongeveer 5 minuten
Smart ventileren
Maak het ventileren gemakkelijk, ventileer slim! Er zijn tegenwoordig veel technische hulpmiddelen die het juiste ventileren vergemakkelijken.
Raamcontact: Installeer een
Luchtkwaliteitssensor: Niemand heeft behoefte aan slechte lucht, vooral tijdens de coronapandemie waren we ons daar maar al te bewust van geworden. Een luchtkwaliteitssensor meet continu de luchtkwaliteit in jouw huis en geeft je waarschuwingen bij verslechteringen voordat je het zelf merkt.
Alles wat je nodig hebt, is het SMART HOME by hornbach Gateway, de bijbehorende app en een luchtkwaliteitssensor.
Gecontroleerde ventilatie met ventilatiesystemen
In woningen die zijn uitgerust met ventilatiesystemen kan de luchtwisseling zeer goed gecontroleerd en gereguleerd worden. Vooral voor huizen en appartementen met een hoge luchtdichtheid is gecontroleerde toe- en afvoer van lucht geschikt.
Het voordeel van gecontroleerde ventilatie in leefruimtes is duidelijk: een constante toevoer van frisse lucht zonder ramen en deuren te hoeven openzetten.
Sommige ventilatiesystemen scoren punten met een vochtigheidssensor of zijn gecombineerd met een warmtewisselaar. De warmte van de gebruikte binnenlucht wordt benut op weg naar buiten om de verse buitenlucht die naar binnen stroomt te verwarmen. Hierdoor bespaar je kostbare energie en ontzie je het milieu.
- Bij individueel gebruik van een warmtewisselaar wordt warme, gebruikte lucht enkele seconden lang naar buiten afgevoerd, waarbij het keramische element wordt verwarmd. Daarna verandert de warmtewisselaar van richting: verse lucht stroomt nu van buiten naar binnen en wordt verwarmd door de opgeslagen warmte in het keramische element.
- Bij parallel gebruik zorgt een warmtewisselaar voor verse lucht en de tweede voert tegelijkertijd warme, gebruikte afvoerlucht naar buiten. Hierbij wordt de warmte van de gebruikte lucht opgeslagen in het keramische element. Na 70 seconden veranderen de ventilatoren van richting. De afstemming tussen de apparaten gebeurt automatisch via draadloze communicatie.
Tip: Zorg voor regelmatig onderhoud
Om een goede kwaliteit van de binnenlucht te waarborgen, is het belangrijk om regelmatig onderhoud uit te voeren aan klimaat- en ventilatiesystemen.
Als de leidingsystemen goed dicht zijn, blijven de kosten binnen de perken. Anders gaat er te veel energie verloren door lekkages en verbindingen. Dus let bij de aanschaf op kwaliteit en rubberen afdichtingen.
Het is handig om goed op elkaar afgestemde ventilatiesystemen te hebben met leidingen en onderdelen van verzinkt plaatstaal. Ze kunnen eenvoudig, snel en toch luchtdicht en duurzaam verbonden worden, waardoor er weinig energieverlies is.
Topkwaliteit spirobuizen (luchtkanalen) kunnen temperaturen van -30°C tot +100°C aan en weerstaan overdruk tot 5.000 Pa en onderdruk tot 3.000 Pa. Ze zijn ook milieuvriendelijk en hebben geen siliconen nodig, die giftige oplosmiddelen kunnen bevatten en in het ventilatiekanaal terecht kunnen komen.
Tips voor het monteren van ventilatiesystemen:
- Spirobuis kan snel en makkelijk worden gemonteerd met schroeven. Dat maakt het latere onderhoud en schoonmaken een stuk makkelijker.
- Gebruik bij het monteren van spirobuis schroeven met een zeskantkop en flens. Als je ander gereedschap hebt, kun je ook andere schroeven gebruiken.
- Pas het aantal schroeven aan op de diameter van de buis bij het monteren van spirobuis.
- Zet de schroeven altijd kruislings vast, bijvoorbeeld op één plek, dan aan de tegenovergestelde kant en daarna ertussenin. Zo voorkom je deuken.
- Houd bij het boren van de bevestigingen een afstand van 10 mm van de rand, vooral als je buizen en accessoires met rubberen afdichtingen gebruikt.
- Verschroefde spirobuis is geschikt voor ventilatiesystemen van luchtdichtheidsklasse A en B.
- De schroeven zijn een goede basis om klemmen of bevestigingsbanden aan de spirobuis vast te maken.
- Ventilatieklemmen zijn gemaakt van staal en hebben een rubberen afdichting aan de binnenkant, zodat de spirobuis stevig vastzit en niet wegglijdt.
- Voor een nog stevigere bevestiging kun je perforatie- of montagebanden gebruiken.
- Met verbindingsmoffen kun je afzonderlijke stukken spirobuis aan elkaar verbinden. Deze stukken hebben al afdichtingslippen die zorgen voor een luchtdichte verbinding tussen de verschillende delen.
- Met spirobuisverbinders kun je daarentegen 2 stukken spirobuis aan elkaar verbinden die nog geen afdichtingslippen hebben. Deze worden pas luchtdicht wanneer de lippen op het verbindingsstuk zitten.
- Met spirobuisbevestigingsringen kun je de spirobuis aan muren en plafonds bevestigen.
Ventileren van ruimtes
Woon je in een slecht geïsoleerd appartement of een onvoldoende geïsoleerd huis? En heb je geen invloed op een grondige opknapbeurt? Dan kunnen airco’s en ventilatoren helpen!
Zelfs in goed opgeknapte panden kan het handig zijn om een beetje verkoeling te hebben. Met extra ventilatiesystemen kun je de luchtstroom in je woonruimtes goed controleren en regelen.
We hebben wat handige tips voor je voor de badkamer, woonruimtes, keuken en zelfs de sauna:
Bij de juiste ventilatie kunnen ventilatoren ook helpen. Er is een geschikte ventilator voor elke behoefte en eis.
- Inbouwventilatoren met een buisaansluiting zijn geschikt voor zowel wand- als plafondinbouw. Bij gebruik in plafonds of schuine daken moet de ventilatiemotor kogelgelagerd zijn.
- Insteekventilatoren zijn bedoeld voor inbouw in ventilatiekanalen (met diameters van 100/125/150 mm).
- Radiaalventilatoren zijn krachtige ventilatoren die kunnen worden aangesloten op ventilatiekanalen (met diameters van 100/125/150 mm). Vanwege het sterke geluidsniveau zijn deze ventilatoren minder geschikt voor woongedeeltes. Ze worden voornamelijk gebruikt op zolders, in kelders, werkplaatsen, enzovoort.
- Binnenventilatoren: In woningen en huizen is er vaak een groot temperatuurverschil tussen verwarmde kamers en aangrenzende onverwarmde ruimtes. Met een binnenventilator kan de verwarmde lucht gelijkmatig en energiezuinig worden verdeeld naar aangrenzende, koelere ruimtes.
Plafondventilatoren
De grootte van de kamer die geventileerd moet worden en de grootte van de ventilator zelf zijn cruciale factoren voor een effectieve kamertemperatuur, luchtcirculatie en algemeen binnenklimaat.
Onze tabel laat zien welke bladdiameter geschikt is voor verschillende kamergroottes.
| Kamergrootte | Bladdiameter |
|---|---|
| 7-13 m² | 91-106 cm |
| 13-21 m² | 122 cm |
| 21-37 m² | 127-142 cm |
| >37 m² | 152 cm |
Tip: Bij 35 m² of meer, voeg een tweede ventilator toe.
Bij een ruimte van 35 m² of groter, is het aan te raden om minstens één extra plafondventilator te installeren om de gewenste resultaten te behalen.
Plafondhoogte
Bij plafonds van 2,5 m of lager moet je een ventilator kiezen met een lage opbouwhoogte van ongeveer 20 cm. Voor ruimtes met een plafondhoogte van meer dan 2,5 m zijn standaardmodellen met een opbouwhoogte tussen 25-45 cm geschikt.
Voor Europa wordt aanbevolen om minimaal 2,3 m afstand van de vloer tot aan de bladen te houden en 0,3 m afstand tot de zijwanden.
Met de volgende formule kun je de benodigde (minimale) luchtafvoercapaciteit van de ventilator berekenen:
| Kamertype | Richtlijn voor luchtverversingen per uur |
|---|---|
| Keukens | 5-9 |
| Kantoorruimte | 3-5 |
| Toiletten/badkamers | 5-9 |
| Woonkamers | 4-8 |
| Hobbykamers | 4-8 |
Praktisch, flexibel en nog steeds de klassieker in de zomer is natuurlijk de goede oude staande ventilator.
De luchtvochtigheid reguleren
Wat te doen bij te droge lucht in de ruimte? Hoe je de luchtvochtigheid kunt verhogen en welke maatregelen je moet nemen in het tegenovergestelde geval, kun je vinden in de volgende tabel.
| Definitie | Maatregel | |
|---|---|---|
| Optimale luchtvochtigheid | Een luchtvochtigheid tussen 40 en 60 procent relatieve luchtvochtigheid wordt beschouwd als optimaal in woonruimtes zoals de woonkamer, slaapkamer en kinderkamer. Deze vochtigheidsgraad zorgt voor een ideaal klimaat voor je ademhalingssysteem en heeft ook gunstige effecten op de bouwstructuur. Je hoeft je geen zorgen te maken over schimmelvorming zolang je regelmatig ventileert binnen deze vochtigheidsrange. | Als je vermoedt dat de luchtvochtigheid in je ruimtes te hoog of te laag is, kan een hygrometer duidelijkheid bieden. Kalk- en leempleisters dragen bij aan een optimaal binnenklimaat. |
| Te droge lucht | Te droge lucht kan de luchtwegen irriteren. Dit kan bijvoorbeeld veroorzaakt worden door een te krachtige airconditioning. Droge lucht in combinatie met lage temperaturen kan leiden tot het oplopen van een zomergriep. | Draai je airconditioning omlaag, maak gebruik van schaduwvoorzieningen en ventilatoren, en gebruik indien nodig luchtbevochtigers. Natuurlijke luchtbevochtigers zoals |
| Te vochtige lucht | Een te hoge luchtvochtigheid verhoogt het risico op schimmelvorming. Dit kan bijvoorbeeld zichtbaar zijn in de vorm van condens op ramen. Als vochtige lucht gedurende uren of dagen in je kamers blijft hangen zonder regelmatige ventilatie, zal schimmel onvermijdelijk ontstaan. Vooral de gebieden die niet worden bereikt door luchtcirculatie worden hierdoor getroffen. Dit kan leiden tot gezondheidsproblemen en schade aan de bouwstructuur. | Zorg er absoluut voor dat je 's ochtends en 's avonds goed ventileert. Een luchtontvochtiger of adequaat gebruik van airconditioning kan ook helpen. |
Ga de strijd aan met te hoge of te lage luchtvochtigheid:
- Luchtontvochtigers: Vocht en water brengen schade toe aan het meubilair, het gebouw en de gezondheid. Ze versnellen het ontstaan van een muffe geur en schimmel en bevorderen corrosie, vooral in niet goed afgesloten ruimtes. Een optimaal binnenklimaat en een goede temperatuurregeling zorgen voor welzijn en voorkomen deze schade, ongeacht om welke ruimte het gaat.
- Luchtbevochtigers: Een te vochtig klimaat is net zo schadelijk als een te droog klimaat. Een luchtvochtigheid van minder dan 45% is onaangenaam, er treden statische ladingen op, ademhalen gaat moeilijk en de huid raakt geïrriteerd. Daarom is de bevochtiger, dat wil zeggen de kunstmatige verrijking van de kamerlucht met waterdamp, zo belangrijk voor ons welzijn!
- Luchtreinigers: Luchtverontreinigende stoffen komen in twee hoofdgroepen voor: in vaste en in gasvorm. Vaste deeltjes zijn luchtverontreinigende stoffen die zo licht zijn dat ze in de lucht zweven; ze kunnen diep in de longen binnendringen. Deeltjes die niet diep kunnen binnendringen, veroorzaken allergieën. Gasvormige schadelijke stoffen zijn chemische verbindingen die afkomstig zijn uit uitlaatgassen, gaskachels, voertuigen en tabaksrook. Een bekende verontreinigende stof is de vaak genoemde fijnstof. Een vermindering van deze schadelijke stof betekent vaak een betere levenskwaliteit, vooral voor mensen met een allergie of met astma.
Airconditioners en airco's
Zweten is verleden tijd: airconditioners en airco's zorgen vooral in de zomer voor een aangenaam binnenklimaat. Of het nu in huis is, in het appartement, in machinekamers of garages, deze systemen zorgen voor een gelijkmatige temperatuur, luchtvochtigheid en luchtkwaliteit. Op vochtige dagen wordt vocht aan de ruimte onttrokken, wat schimmelvorming voorkomt.
Je kunt ze eenvoudig neerzetten. Het is alleen belangrijk dat de warme lucht naar buiten wordt afgevoerd via een slang en dat er toegang is tot een stopcontact. In grote kantoren zijn mobiele apparaten vaak niet voldoende. Een centrale airconditioning is hier meer geschikt.
Ben je niet zo bekend met airconditioners? We hebben wat tips voor je.
Koelvermogen: Hoe groter de ruimte die gekoeld moet worden, hoe meer een airconditioner moet kunnen leveren. Ook de isolatie van de ruimte en de blootstelling aan felle zon hebben invloed op de vereisten voor een airconditioner.
Energie-efficiëntie: Apparaten met een goede energie-efficiëntieklasse veroorzaken lagere kosten en zijn bovendien duurzaam.
Geluidsniveau: Afhankelijk van de ruimte die gekoeld moet worden, is het belangrijk hoeveel geluid het airco-apparaat produceert. Als je bijvoorbeeld een koel hoofd wilt houden op kantoor, moet het apparaat niet te luidruchtig zijn. Anders worden je collega's snel boos!
Tip: Kies voor natuurlijke koelvloeistoffen
Sinds 1 januari 2015 is het in heel Europa verboden om gedeeltelijk gehalogeneerde ozonafbrekende koelmiddelen (HCFC), zoals R22, te gebruiken om de ozonlaag te beschermen.
Bij onze airco's en airconditioningsystemen maken we uitsluitend gebruik van het natuurlijke koelmiddel R290. Dit is een volledig natuurlijk gas dat geen giftige of schadelijke stoffen bevat.
