Hortensia’s zijn al eeuwenlang de klassiekers onder de planten. Ze zijn winterhard, sterk bloeiend, kleurrijk, passen in elke tuin en relatief onderhoudsvriendelijk. Je ziet ze dan ook veel terugkomen in voortuinen en dat zal ook niet gauw veranderen – ze zijn nou eenmaal prachtig! Lees hier alles over het planten en verzorging van hortensia's.
Kies de juiste plaats
Hortensia’s houden van een plek in de halfschaduw, uit de wind en groeien graag op vochtige plekken zoals in de buurt van water.
De meeste soorten verdragen het zonlicht goed zolang ze maar genoeg water krijgen. Dit geldt ook voor hortensia's in pot. Alleen de witte boerenhortensia kan minder goed tegen direct zonlicht. Dit kleurt de bloemen namelijk bruin.
Combineer je hortensia met andere vaste halfschaduw planten zoals palm- en grassoorten en creëer een groene en kleurrijke oase!
Een goede bodem
Hortensia’s hebben een vochtige en zure grond nodig. De beste verhouding in je tuin krijg je met een voedingsstofrijke, humusrijke en licht zure bodem. Hoog kalkgehalte in de grond is niet erg, maar hoe minder kalk hoe beter dit is voor de plant.
Omdat de hortensia veel water nodig heeft maar gevoelig is voor waterophopingen bij de wortels, is het belangrijk dat de bodem veel water opneemt.
Met de hortensiapotgrond van FloraSelf zit je altijd goed! Deze potgrond is speciaal voor zuurminnende planten zoals de Hortensia.
Zorg ervoor dat de potgrond ruim rondom en onder de wortels van de plant aanwezig is, zodat de plant genoeg plaats heeft om te groeien en uit te dijen.
Hortensia’s planten
De beste tijd om hortensia’s te planten, is in de lente. De kans op vorst is klein en de plant kan goed zijn wortels laten groeien. Het is ook mogelijk om de hortensia in de zomer of begin van de herfst te planten. Zorg dan wel voor voldoende water.
Voorbereiden van de bodem
Zodra je de perfecte plek gekozen hebt, begin je met planten.
Haal de hortensia uit de pot en dompel hem voor het planten ongeveer 5 tot 10 minuten in een emmer met water. Zo kan de aarde zich voldoende volzuigen en het vocht opslaan. Dit is vooral belangrijk als de wortelkluit erg droog is.
Het gat voor de plant moet twee keer zo groot zijn als de pot, zodat hortensia’s genoeg plaats hebben om te kunnen uitdijen. Maak het gat niet te diep. Ondanks dat de wortels genoeg lucht moeten krijgen en kunnen groeien mogen ze niet het gevaar lopen om te verrotten.
Hortensia’s planten
Maak de randen en de bodem van het gat voorzichtig los. Hierdoor voorkom je ophopingen van water en bevorder je een optimale groei.
Plaats nu de plant in het gat. Vul het vervolgens op met aarde en druk het goed aan.
Geef de planten water. Hortensia’s hebben veel water nodig, vooral wanneer ze nog jong zijn. De grote bladeren zorgen voor het verdampen van water. Ga bij het geven van water zorgzaam te werk en voorkom dat het water zich snel ophoopt.
Potbeplanting
Hortensia’s zien er met hun prachtige bloemen niet alleen goed uit in de tuin, ook als potplant op het terras of balkon zijn ze een echte blikvanger!
Let bij het planten op dat de pot groot genoeg is. Hier geldt dezelfde verhouding van aarde en plant als bij planten in de tuin. Bij het planten in de pot, kan je gebruik maken van de hortensiapotgrond van FloraSelf. Deze levert waardevolle voedingsstoffen en zorgt voor een optimale grond.
Verzorging en bescherming van je hortensia’s
Bodemverzorging
Met de bodembedekking van FloraSelf voorkom je verdamping van water, verharding van de bodem en bescherm je de aarde tegen wind, water en direct zonlicht. Daarnaast is het een ideale bodem tegen de groei van onkruid.
Zorg ervoor dat de bodem vrij van onkruid is voordat je de bodembedekking verspreidt. Breng deze minstens in een laag van zeven centimeter dik aan.
Water geven
De bladeren van de hortensia verdampen het water snel en hebben daarom veel water nodig.
Geef de hortensia na het planten regelmatig water, zeker in het begin. Op hete dagen kun je gerust ’s ochtends en ’s avonds water geven. Dit geldt ook voor potplanten. Voorkom wel dat het water zich ophoopt, hier zijn de planten zeer gevoelig voor!
Hortensia’s zijn veeleisend als het om water gaat. Ze houden niet van kalkhoudend water, dit leidt op den duur tot een veranderende kleur van de bloemen. Gebruik daarom regenwater of gefilterd kraanwater. Het toevoegen van een beetje azijn kan ook een positieve invloed op de pH-waarde hebben.
Bemesten
De meststof voor hortensia's van FloraSelf bevordert de natuurlijke groei van de plant en zorgt voor de kleurrijke vorming van de bloemen. De evenwichtige combinatie van voedingsstoffen is precies op de behoeften van de plant afgestemd.
Bemest je hortensia’s een keer per jaar in de lente of aan het begin van de zomer.
Kleurwissel
Door de pH-waarde in de bodem kan de kleur van de bloemen veranderen. Zo kan het zijn dat de roze hortensia van je buurman ineens is verschoten naar een blauwe kleur.
Witte en rode hortensia’s behouden vaak wel hun kleur, ongeacht de pH-waarde. Als je je roze hortensia’s toch een blauw kleurtje wilt geven, moet je de pH-waarde verhogen. Door het toevoegen van kalk kun je een zure grond minder zuur maken en zul je zien dat de kleur op een gegeven moment verschiet.
Een blauwe kleur van de bloemen bereik je met speciale hortensiamest. Voeg in de lente, wanneer de hortensia begint te groeien, een tot twee eetlepels rondom de plant toe. Geef vervolgens water; op deze manier komt de mest in de aarde terecht en kan zijn werk doen.
Gebruik alleen regenwater of zacht water, zodat de werking van de mest niet verloren gaat. Bij roze hortensia’s kan het wel 1 tot jaar 2 duren, voordat de bloemen blauw worden. Wees dus geduldig.
Wil je de blauwe kleur behouden? Zorg voor een zure bodem. De bodem kan door middel van compost zuur gemaakt worden.
Snoeien
Snoeien doet bloeien! En dat geldt ook voor de hortensia. Bij de boeren-, fluweel- en schermhortensia’s kan dit in de lente. Pak dan alleen de bevroren scheuten en oude bloeiwijzen aan.
Pluimhortensia’s vormen bloemen op nieuw hout en is snoeien in de lente (als er geen kans op vorst meer is) aan te raden. Dit bevordert het uitschieten en de vorming van bloemen.
In augustus verwijder je verwelkte bloemen en snoei je de takken, zodat de hortensia in het midden meer licht krijgt.
Hoeveel er gesnoeid moet worden, ligt aan de leeftijd van de hortensia. Jonge planten snoei je een stuk minder terwijl oudere exemplaren om meer snoei-onderhoud vragen.
Plantenbescherming
Hortensia's zijn net als andere planten gevoelig voor schimmelziekten zoals meeldauw, grauwe schimmel, bladvlekkenziektes en in zeldzame gevallen ook voor enkele virussen.
Insecten zoals bladluizen en de lapsnuitkever happen de hortensia graag toe. Heb je jonge planten? Pas dan op met slakken. Deze houden van de bladeren en moeten vooral ver van jonge planten gehouden worden.
Bij potplanten moeten schildluizen in de gaten gehouden worden.
Hortensia’s vergelijken
Hortensia's heb je in groenblijvende en bladverliezende soorten. Deze onderscheiden zich in groeivorm, kleur en de vorm van de bloemen, maar ook in behoeften.
Omdat elke hortensia uniek in zijn soort is, is het handig om je vooraf over de verschillen en specifieke eisen van de planten te informeren. Beleef op deze manier zoveel mogelijk plezier aan je hortensia’s!
Lees hieronder meer over de boeren-, pluim-, fluweel- en schermhortensia’s:
Boerenhortensia
De boerenhortensia, ook wel 'bolhortensia' genoemd, komt oorspronkelijk uit Japan en kan in Nederland tot wel twee meter hoog worden.
Zet de boerenhortensia op een lichte plek in de halfschaduw en geef regelmatig water.
De bloeitijd van de boerenhortensia is van juni t/m september en vormt zijn bloemknoppen in de herfst. Let bij het snoeien er op dat je alleen de bevroren scheuten en oude bloeiwijzen weghaalt. Bij voorkeur doe je dit in de lente.
Pluimhortensia
Pluimhortensia’s worden in Europa tot wel twee meter hoog, terwijl ze in Azië zelfs tot zeven meter hoog groeien.
De hoofdbloeitijd loopt van de hoogzomer tot aan de herfst. Daardoor is de pluimhortensia in tegenstelling tot andere soorten een echte laatbloeier. De bloemen ruiken aangenaam en trekken vlinders, bijen en andere insecten aan.
Pluimhortensia’s zijn relatief onderhoudsvriendelijk. Ze overleven een bepaalde periode van dorst en kunnen goed tegen de zon. Wel staan ze het liefst op een plekje in de halfschaduw.
Bij pluimhortensia’s groeien de bloemen aan nieuw hout. Snoei deze dus in de lente als er geen kans op vorst meer is. Dit bevordert het uitschieten en de vorming van bloemen.
Fluweelhortensia
Fluweelhortensia’s, afkomstig uit Oost-Azië, worden twee tot vier meter hoog.
De plant heeft flueweelachtige bladeren met witte randbloemen en kleurrijke binnenbloemen die paars, blauw of roze zijn. De bloemen van de fluweelhortensia verspreiden een aangenaam zoete geur, dat verschillende insecten aantrekt.
De bloeitijd is in de zomermaanden, doorgaans van juni t/m september.
De fluweelhortensia heeft veel voedingsstoffen en zo min mogelijk kalk nodig. Let hier daarom op bij het kiezen van de plek en de aarde.
Fluweelhortensia’s vormen hun bloemknoppen in de herfst. Let bij het snoeien er op dat je alleen de bevroren scheuten en oude bloeiwijzen weghaalt. Bij voorkeur doe je dit in de lente.
Schermhortensia
Schermhortensia’s komen oorspronkelijk uit Azië, met name uit Korea en Zuid-Japan. In tegenstelling tot veel andere hortensiasoorten is deze soort relatief klein. Ze worden maximaal een meter hoog. Schermhortensia’s zijn vanwege hun formaat ook geschikt als potplant. Ze zijn minder weelderig qua bloei, maar verrassen wel met hun fragiele verschijning.
De randbloemen vormen een krans rond de binnenbloemen, die zich qua kleur van de randbloemen onderscheiden.
Schermhortensia’s hechten veel waarde aan een plek in de halfschaduw en uit de wind.
De bloeitijd loopt van juni t/m september en vormt zijn bloemknoppen in de herfst. Let bij het snoeien er op dat je alleen de bevroren scheuten en oude bloeiwijzen weghaalt. Bij voorkeur doe je dit in de lente.
Herkomst en verspreiding
Hortensia’s behoren tot de hortensiafamilie (Hydrangeaceae). De naam stamt uit het Grieks en betekent “waterkan”. Niet zo gek want de meeste soorten hebben inderdaad veel water nodig.
Hortensia’s zijn er als struiken, halfstruiken of als kleine bomen. Er zijn wereldwijd meer dan 70 soorten hortensia’s, waarvan de meeste in Zuid- en Oost-Azië en in Noord- en Zuid-Amerika voorkomen.
Maar ook in Europa heeft de hortensia zijn plekje weten te veroveren in de voortuinen met zijn volle en kleurrijke bloemen partij.
Welke reden je ook hebt om een hortensia aan te schaffen, met de juiste beplanting en verzorging wordt de hortensia ook bij jou een klassieker in de tuin!
Dingen die je je kunt afvragen
Wanneer bloeien hortensia’s?
De bloeitijd van de hortensia loopt van juni t/m september, afhankelijk van de soort. De bloeiwijzen zijn meestal nog tot in de winter aanwezig.
Schaduw of zon?
Zet je plant in de halfschaduw met een ochtend- of avondzon. Volle zon of volledige schaduw zal de plant niet goed doen.
Hoeveel ruimte moet ik voor mijn hortensia inplannen?
Hoeveel ruimte je hortensia nodig heeft, is afhankelijk van de soort die je gekozen hebt. Hortensia’s zijn er in langzaam en gemiddeld groeiende soorten. Veel hortensia’s kunnen enorm hoog worden, andere blijven klein.
Hoeveel water heeft een hortensia nodig?
Hortensia’s hebben veel water nodig, alleen al vanwege de grote bladeren die veel water verdampen.
Vooral midden in de zomer, als het meerdere dagen of weken warm en droog is, heeft een hortensia dagelijks voldoende water nodig. Vermijd het ophopen van water en geeft vaker een klein beetje water in plaats van in een keer veel.
Maak gebruik van kalkarm water, zoals regenwater. En om te voorkomen dat veel water verdampt, kun je je hortensia een laag schors geven. Dit helpt gelijk ook goed tegen onkruid!
Hoe bescherm ik mijn hortensia in de winter?
Hortensia’s komen goed de winter door, maar bescherm je hortensia’s extra tegen de vorst met een worteldoek of rijshout. Bij potplanten kun je de aarde extra afdekken met kokosmatten of schors.
Hortensia’s overwinteren het liefst op een plek in de schaduw en uit de wind en zo dicht mogelijk tegen het huis aan.
Wat moet ik doen als de hortensia verwelkt?
Het verwelken van hortensia’s kan verschillende oorzaken hebben.
Eén van de reden is de zomerhitte. Als de hortensia in de zomer zijn bloemen laat hangen, controleer dan of de aarde droog is. Geef in dat geval water.
Als de aarde iets vochtig is, kunnen hangende bloemen ook een natuurlijk proces van de plant zijn ter bescherming tegen overmatige verdamping. In dit geval komen de bloemen op zijn laatst weer omhoog als de temperatuur daalt.
Een andere oorzaak kan ophoping van water zijn, wat leidt tot wortelrot. Neem de plant uit de pot, verwijder de rotte wortels en het substraat en zet de plant in een nieuwe pot. Om waterophopingen te vermijden, geef je de hortensia beter vaker water geven in plaats van één keer veel.
Het kan ook zijn dat de bloemen verwelken vanwege het natuurlijke proces. Help de plant nieuwe bloemen te vormen door uitgebloeide bloemen af te breken.
Waarom krijgt mijn hortensia gele bladeren?
Als je hortensia in de lente of de zomer gele bladeren krijgt, maar de bladaders groen blijven, betekent dit een tekort aan ijzer. Dit ligt of aan een te hoge pH-waarde of aan onvoldoende ijzer in de bodem. Geef de hortensia (regen)water en voeg verzurende mest toe.
Als de bladeren helemaal geel zijn, dan is er sprake van stikstofgebrek. Voeg in dit geval wat stikstofmest toe.
Gemakkelijk hortensia’s vermeerderen
Kun je niet genoeg krijgen van je hortensia’s? Begrijpelijk! Met stekken vermeerder je gemakkelijk je hortensia’s zelf.
Snijd in juli een paar nieuwe, nog niet houtachtige scheuten af en laat alleen aan de boven- en onderkant een paar bladeren zitten, de rest snijd je eraf. Steek de stekken een paar centimeter diep in een pot met kweekaarde, maak de aarde goed vochtig, dek de stek af met folie en zet de pot op een plek in de schaduw.
Na ca. twee tot drie weken moeten de eerste wortels zich ontwikkeld hebben. Zodra er genoeg wortels gevormd zijn, kun je de stekken naar afzonderlijke potten ompotten en de folie verwijderen. In de winter zet je de stekken binnen op een koele plek zetten. In de lente kunnen de jonge planten terug in de tuin geplaatst worden.
Bloemendecoratie met hortensia’s
Hortensia’s zijn vanwege hun grote en prachtige bloemen ideaal als snijbloem voor boeketten of bloemstukken. En wanneer je hortensiabloemen droogt, heb je er lang plezier van. Hang hiervoor volgroeide bloemen ondersteboven op tot ze droog zijn.
Als je de volle kleur van de bloemen ook in gedroogde toestand wilt behouden en wilt voorkomen dat de bloembladeren broos worden, zet je ze in een glas met water en glycerine.
Meng één deel glycerine met twee delen water in een vaas, snijd de hortensia’s schuin af en zet ze in een vaas totdat het water grotendeels verdampt is.
Laat de bloemen vervolgens ondersteboven drogen of hang ze met een touw op een luchtige, donkere plek tot ze droog zijn.
