De stenen muur in je huis heeft zijn beste dagen gehad, en de gevelstenen beginnen je langzamerhand te vervelen? Dan heb je twee opties: je kunt het verdragen. Of je kunt de lelijke gevelstenen schilderen. Maar welke kleur is de juiste? Dat kan niet in één zin worden beantwoord. Belangrijk is dat je de kleur en het gereedschap afstemt op het gevelmateriaal, en dat je het oppervlak grondig reinigt en voorbehandelt. Hier lees je waar je op moet letten.

Natuursteen moet kunnen ademen zodat het het binnenklimaat reguleert. In plaats van aangenaam warm aanvoelen, zou de muur anders snel - nou ja, koud als steen worden. Geschikte verven hiervoor zijn diffusie-open verven op basis van silicaat. Het voordeel van silicaat- of minerale verven is dat ze een chemische en extreem duurzame verbinding aangaan met de ondergrond. Simpel gezegd: ze zijn uiterst duurzaam.

Een hoogwaardige silicaatverf is zowel licht- als weerbestendig. Afhankelijk van het product moet je het zelf mengen. In dat geval let op geschikte beschermende kleding. Maar maak je geen zorgen: na het drogen verdwijnt het bijtende effect.

Als je alleen de natuurlijke glans of de structuur van het gesteente wilt benadrukken, kun je de muur kleuren met een kleurverdieper of steenolie.

Fijn porseleinen tegelbekleding is verkrijgbaar in een ruwe steenlook of een gladde tegeloptiek. Je moet je verf dienovereenkomstig kiezen.

Voor gladde tegels is een tegellak geschikt. Als je geen kleur vindt die je bevalt, kun je hem individueel mengen met een kleurconcentraat. Per liter tegellak heb je maximaal 20 ml kleurconcentraat nodig.

Een andere mogelijkheid is de zogenaamde "gladde coating". Hierbij bedek je de tegels met een vloeibare kunststof. Net als tegellak is deze verkrijgbaar in verschillende kleuren. Voordat je echter met de verfroller aan de muur begint, moet je eerst de voegen schilderen. Na het drogen kun je het gehele oppervlak verzegelen met een heldere eindlaag. Belangrijk: Vloeibare kunststof kan achteraf niet meer worden verwijderd. Het is daarom alleen geschikt voor een huurwoning met toestemming van de verhuurder.

Een derde mogelijkheid zijn één- of twee-componentenlakken met een hoge slijtklasse. Ze zijn bijzonder geschikt voor ruwe of oneffen tegeloppervlakken in steenlook. De lakken bestaan uit een epoxyhars tegelverf en een daarop afgestemde verharder.

Bij houten bekledingen zijn je mogelijkheden vrijwel eindeloos. Je kunt kiezen tussen een natuurlijke of synthetische lak, een kleurrijke acryllak, een verzorgende beits, trendy krijtverf of een gebruikelijke muur- of dispersieverf, zoals je die voor elk behang zou gebruiken.

Over het algemeen geldt dat lakken beter dekken en meer geschikt zijn voor binnenshuis. Beitsen brengen echter de natuurlijke houtnerf en de al aanwezige kleur goed tot hun recht. Ze worden eerder voor buitentoepassingen gebruikt.

Zelfs reeds geschilderde houten bekledingen kunnen met de juiste voorbereiding en primer netjes en dekkend worden overgeschilderd.

Voor het bouwmateriaal styropor ofwel EPS-schuim zijn oplosmiddelvrije acrylverven geschikt. Als de styropor-bekleding al eerder is geschilderd of beschadigd is en je deze eerst moet plamuren, kun je gewoon over de plamuur en oude verf heen schilderen. Verdun hiervoor de acrylverf totdat deze een romige consistentie heeft. Als alternatief kun je ook een oplosmiddelvrije dispersieverf kiezen.

Styropor-bekledingen zijn gevoelig vanwege het materiaal en daarom meer geschikt voor binnengebruik.

Tip: Als je iets minder van de structuur van de bekleding wilt zien, kun je deze voor het schilderen met wat plamuur gladstrijken.

De krachtigste tool die je hebt, is jouw wilskracht. Maar een geschikte verfroller is ook belangrijk. Voor het schilderen van jouw gevelstenen heb je nodig:

• Een dieptegrondborstel.
• Een fijnsproeier of een verf- of gevelrol.
• Een afdruiprek.
• Een emmer.

De grootte van de rol hangt af van de grootte van het muuroppervlak en natuurlijk of het nog in de verfemmer past. Ideaal zijn rollen op basis van polyamide of polyacryl. Ook hoogwaardigere lamsvachtrollen presteren goed bij het schilderen. Alleen bij kunststof- of fijnporige bekledingen van keramische tegels die gevoelig zijn voor druk of krassen, is een schuimroller beter geschikt.

Belangrijk: Bevochtig de rol voor het eerste gebruik. Hierdoor openen de vezels zich en wordt de verf gemakkelijker opgenomen. Bij hoge plafonds kun je het ook aan een telescoopstang bevestigen. Hoewel dit je inspanning bij het schilderen verhoogt, bespaar je zo enkele trips op de ladder. Bij bekledingen die gevoelig zijn voor druk is het echter raadzaam om de telescoopstang te vermijden. Zo kun je de druk beter controleren.

Hoe verschillend de materiaaleigenschappen van de verschillende gevelbekledingen ook zijn, zo verschillend moet je ze voorbereiden zodat de verf later goed hecht. Over het algemeen moet de beklede muur schoon, droog, draagkrachtig, glad en in het geval van buitengevels zoutvrij zijn. Omdat muurverf geen schade verbergt, controleer je de gevel ook op scheuren en gaten. Indien nodig vul je ze op.

Voordat je gaat schilderen, moet je het omliggende gebied beschermen tegen verfspatten. Dat betekent:

• Aangrenzende muren en plafondranden afplakken met crêpeband, evenals plinten, raam- en deurkozijnen, lichtschakelaars en stopcontacten.
• Vloer en meubels beschermen met schildersvlies en afdekfolie.
• Bij buitengevels voor de zekerheid het hele raam met folie afdekken en groenplanten van de muur verwijderen.

Je verwijdert spinnenwebben en stof het gemakkelijkst met een handveger of bezem, waarmee je goed in hoeken en kieren kunt komen. Daarna kun je de gevelbekleding afwassen.

Voor ruwe houten gevelbekleding is een wortelborstel geschikt, voor gladde profielen een sponsdoek. Oude lagen verf en lak moet je volledig verwijderen en het hout vervolgens in de richting van de vezels schuren. Je veegt het schuurstof af en veegt nog een keer na met een vochtige doek. Tegen lichte vervuiling en vetvlekken kom je aan met een sopje. Let er echter op dat het hout niet te nat wordt. Overtollig water dep je gewoon af met een droge doek.

Voor keramische tegels zoals porseleinsteen gebruik je een azijn- en zeepreiniger. Voor speciale vervuilingen kun je beter een tegelreiniger gebruiken.

Gevelbekleding van piepschuim (EPS-schuim) is wat lastiger. De meeste reinigingsmiddelen tasten niet alleen vetvlekken, maar ook het piepschuim zelf aan. Wil je een duur speciaal middel besparen, dan gebruik je gewoon sodawater. Het beproefde huismiddel kun je eenvoudig opspuiten en met een dweil weer afnemen. Maak je geen zorgen, de meeste piepschuimdecoraties zijn drukvast genoeg. Werk echter beslist met handschoenen om vetophopingen van de huid niet op de muur over te brengen.

Bij steengevels moet je het reinigingsmiddel aanpassen aan het materiaal.

• Zandsteen: Hier zijn zeep en een zo mild mogelijk reinigingsmiddel geschikt. Vermijd beslist agressieve chemicaliën en harde borstels.
• Graniet: Meestal volstaat hier een universeel schoonmaakmiddel. Bij sterke vervuiling kun je echter beter naar benzine-extract grijpen.
• Marmer: Dit is krasgevoelig, daarom moet je een verdund afwasmiddel en een zachte doek gebruiken. Net als bij zandsteen moet je chemicaliën en harde borstels vermijden.
• Kalksteen: Deze absorbeert water heel snel en is daarom gevoelig voor verkleuringen. Vuile plekken kun je behandelen met milde, zuurvrije chemicaliën.

Als de houten of stenen gevelbekleding eindelijk droog is, moet je deze gronden. Daarvoor zijn er twee verschillende grondverven. Welke je nodig hebt, hangt af van het bouwmateriaal waaruit je gevelbekleding bestaat en hoe absorberend deze is.

Voor houten oppervlakken, evenals alle niet-absorberende, minerale ondergronden, is een hechtprimer geschikt. Deze impregneert of verzegelt het oppervlak, zodat het niet opzwelt bij contact met vocht, maar wel beter verf bindt.

Voor sterk absorberende, minerale ondergronden daarentegen gebruik je een diepgrond. De zuigkracht wordt duidelijk verzwakt of gelijkgetrokken bij verschillende ondergrondmaterialen. Als je later een silicaatverf aanbrengt, kun je ook direct een silicaatgrond gebruiken.

Voor het kunststof piepschuim gebruik je het beste een afsluitende of isolerende verf. Deze wordt vaak ook “nicotinesperre” genoemd. Net als bij de verf moet je de afsluitende grond sterk verdunnen, zodat hij bij het schilderen een romige consistentie heeft.

Voor porseleinsteen zijn er een speciale tegelhechtgrond of ook tegellakken. Om deze laatste te laten houden, ruw je de ondergrond eerst op met schuurpapier of een speciaal schuurvlies en een korrel van 240, of je kiest een 2-in-1-lakversie, waarbij dat niet nodig is. Let hierbij beslist op de fabrikantgegevens.

Meestal krijg je verf en lakken kant-en-klaar in de handel. Het kan echter zijn dat je je verf moet verdunnen. Bijvoorbeeld als je het blik al eens geopend had en de verf ingedikt is, je de verf wilt opspuiten of de eerste laag alleen maar moet gronden.

Wat je moet weten: Veel materialen zoals bijvoorbeeld lakken reageren sterk op temperatuurschommelingen. Hoe warmer het materiaal is, hoe vloeibaarder je het aantreft.

Zoek je iets bijzonders? Laat dan je muur van steenstrips stralen in de hippe “Shabby Chic” stijl. Met een paar trucjes lukt je dat heel makkelijk.

• Breng de grondverf ongelijkmatig aan. Laat hier en daar een paar gaten en voer de diepgrondborstel kruislings over de muur. Daardoor dekt ook de verf later onregelmatig. Slordig werken is hier niet alleen toegestaan, maar gewenst!

• Als je tijdens het schilderen wat as of kool op de beklede muur strooit, zal deze zich mengen met de natte verf en zich verspreiden bij het schilderen. Daardoor wek je de indruk dat de muur al lang geleden geschilderd is. Probeer het uit!